Doktor Moderator
Do��czy�: 23 Mar 2008 Posty: 5 Sk�d: Krak�w
|
Wys�any: Nie Mar 23, 2008 6:32 pm Temat postu: Cholesterol - jak to jest naprawd�? |
|
|
Ju� na pocz�tku XX wieku odkryto zwi�zek mi�dzy schorzeniami uk�adu kr��enia, a cholesterolem. Zwi�kszone st�enie "z�ego" cholesterolu i wolnych tr�jacylogliceroli w osoczu krwi nale�y do najwa�niejszych czynnik�w ryzyka mia�d�ycy. Kiedy krew swobodnie przep�ywa przez naczynia krwiono�ne, wraz z ni� do ka�dej kom�rki dostarczane s� substancje od�ywcze i niezb�dny do �ycia tlen. We krwi kr��� r�wnie� zwi�zki, kt�re mog� od wewn�trz uszkadza� nasze t�tnice (np. wolne rodniki). Powstaj�ce w ten spos�b uszkodzenia sprawiaj�, �e w miejscach tych zaczynaj� osadza� si� substancje t�uszczowe (g��wnie cholesterol) oraz p�ytki krwi. Tworz� si� z�ogi, kt�re utrudniaj� dop�yw krwi do wielu narz�d�w. Tym samym, dociera do nich coraz mniej tlenu, a post�puj�ce niedotlenienie narz�d�w prowadzi do ich niewydolno�ci. Zwykle zw�enie nie obejmuje wszystkich t�tnic, pojawia si� jedynie na pewnych odcinkach. Najcz�ciej dotyczy to t�tnic wie�cowych, kt�re doprowadzaj� krew do serca. Nale�y jednak pami�ta�, �e cholesterol jest r�wnie� prekursorem wielu wa�nych, niezb�dnych dla prawid�owego funkcjonowania organizmu zwi�zk�w tj. hormony p�ciowe, hormony kory nadnercza, witamina D, kwasy ��ciowe.
LDL - "z�y cholesterol"
S� to lipoproteiny o niskiej g�sto�ci. Powoduj� podwy�szenie poziomu cholesterolu we krwi przez jego transport z w�troby do tkanek - dlatego przyspieszaj� rozw�j mia�d�ycy. Podwy�szony poziom cholesterolu LDL zwi�ksza ryzyko chor�b serca gdy� ta forma cholesterolu osadza si� na �cianach t�tnic. Aby ograniczy� poziom tej frakcji nale�y ograniczy� spo�ycie nasyconych kwas�w t�uszczowych i izomer�w trans (produkty pochodzenia zwierz�cego np. mi�so, mas�o, t�uste mleko oraz margaryny utwardzane, ciastka, frytki, chipsy), zwi�kszy� spo�ycie �ywno�ci zawieraj�cej b�onnik rozpuszczalny, utrzymywa� prawid�ow� mas� cia�a.
HDL - "dobry cholesterol"
S� to lipoproteiny o wysokiej g�sto�ci. Powoduj� obni�enie ca�kowitego poziomu cholesterolu we krwi przez jego transport do w�troby, sk�d jest wydalany - dlatego dzia�aj� korzystnie, hamuj�c rozw�j mia�d�ycy naczy�. HDL zbiera zb�dny cholesterol i przenosi go z powrotem do w�troby, �eby zosta� przetworzony przez organizm. Mo�e r�wnie� usuwa� cholesterol zalegaj�cy w t�tnicach czyli cofa� mia�d�yc�.
Jedynym �r�d�em "z�ego cholesterolu" w diecie s� produkty pochodzenia zwierz�cego, a produkty ro�linne (nawet te o du�ej zawarto�ci t�uszczu) nie zawieraj� go. Zbyt du�a zawarto�� "z�ego cholesterolu" w diecie mo�e zwi�ksza� poziom tego sk�adnika w surowicy krwi, cho� niekt�rzy ludzie posiadaj� podwy�szone "spalanie" cholesterolu pochodz�cego z �ywno�ci pochodzenia zwierz�cego. Dla pozosta�ych jednym z zabieg�w ochronnych jest ograniczenie dziennego spo�ycia cholesterolu do 300 mg.
Produkt i Ilo�� "z�ego" cholesterolu" w mg/100 g produktu
Baranina 66
Ciel�cina 82
Indyk 82
Jaja �wie�e ca�e 578
Jaja �wie�e ��tko 1592
Jogurt 12
Kaczka 70
Kaszanka 100
Kawior 50
Kie�basa bia�a 100
Kr�lik 65
Kurczak mi�so z n�g 83
Kurczak mi�so z piersi 64
Kurcz� gotowane 87
�oso� 360
Makrela 95
Mas�o 336
M�zg ciel�cy 2830
Mleko krowie 3,5% t�uszczu 14
Mleko w proszku pe�ne 109
Nerki gotowane 804
Oko� 38
Oz�r wo�owy 108
Pasztetowa 123
P�uca wo�owe 350
Pstr�g 55
Sardynka w oleju 120
Serca drobiowe 136
S�onina �wie�a 99
Smalec 95
Ser camembert 92
Ser edamski 133
Szpik kostny 3000
�led� 64
�mietana 20% 66
�mietana kremowa 35% 120
Tran 850
Tu�czyk w oleju 55
W�troba wieprzowa 360
Wieprzowina – schab 61
Wo�owina 75
Prawid�owe st�enie we krwi os�b doros�ych:
Cholesterol ca�kowity [mg/dl]
wskazane: poni�ej 200
poziom graniczny: 201-239
niewskazane: 240 i powy�ej
Cholesterol LDL ("z�y cholesterol") [mg/dl]
wskazane: poni�ej 130
poziom graniczny: 131-159
niewskazane: 160 i powy�ej
Cholesterol HDL ("dobry cholesterol") [mg/dl]
wskazane: powy�ej 45
poziom graniczny: 41-45
niewskazane: poni�ej 40
Tr�jglicerydy [mg/dl]
wskazane: poni�ej 150
poziom graniczny: 151-199
niewskazane: powy�ej 200
W przypadku podwy�szonego st�enia cholesterolu i tr�jgliceryd�w we krwi wa�ne jest zastosowanie skutecznej diety niskocholesterolowej. |
|